پنجشنبه 9 فروردين 1403   15:42:03
منوی معاونت فرهنگیمنوی معاونت فرهنگی
بازديدهابازديدها
تعداد بازديد اين صفحه: 876637
تعداد بازديد از سايت: 129442962
تعداد بازديد زيرپورتال: 876637
اين زيرپورتال امروز: 102
در امروز: 19380
اين صفحه امروز: 102
اطلاعات متنی
دوشنبه 26 شهريور 1397 مهارت هدف گذاري

مهارت هدف گذاري

  يكي از ويژگي هاي مهم افراد خود آگاه، ويژگي هدفمند بودن آنهاست، بدين معني كه اين افراد داراي مجموعه ي روشني از اهداف از يش تعيين شده هستند، افراد خود آگاه براي تعيين اهداف فردي هم به توانايي ها و ناتوانايي ها خود و هم شرايط موجود دقت كافي را مبذول مي داردن ولي نكته ي مهمي كه اين افراد به آن آگاهي دارند اين است كه دستيابي به هر هدفي مستلزم صرف وقت، تلاش و سخت كوشي است، بدين معني كه بعد از اينكه اهداف خود را انتخاب كردند سعي مي كنند كه با برنامه ريزي زماني به آن دستي يابند.

  با توجه به شرايط سني شما، هدفمندي يكي از موضوعات بسيار مهم خود آگاهي است كه پايبندي به آن به شما كمك خواهد كرد كه تغييرات مطلوب بسياري را در زندگي خود بوجود آوريد.

   با وجود تمامي محدوديت ها مي توان با هدفمندي و يافتن راه هاي صحيح دستيابي به اهداف، طي يك سال آينده، پنج سال آينده و ده سال آينده به توانايي ها و مهارت هاي متعددي دست يافت.

   آيا شما گمان نمي بريد كه شكل گيري چهره هايي نظير محمود حسابي، غلام حسين اميرخانيف هادي ساعي و.... بيش از همه، ناشي از هدفمندي اين افراد بوده است.

    اگر شما مي خواهيد كه در سال هاي آينده به موفقيت هاي علمي، هنري، ورزشي و... نايل گرديد. لازم است كه از فرايند هدف گذاري آگاهي داشته باشيد.

 فرايند هدف گذاري :

مرحله اول: تعيين خواسته ها

   اولين مرحله در فرآيند هدف گذاري عبارت است از اينكه بدانيد چه مي خواهيد. هشت حيطه وجود دارد كه مي توانيد با استفاده از آنها به تصوير روشني از خواسته ها و نيازهاي خود برسيد. اين هشت حيطه عبارتند از :

1.      حيطه هاي ديني و معنوي: نظير شكل دهي و استحكام بخشيدن چارچوب اعتقادي، اخلاقي،  ارزشي

2.      حيطه هاي تحصيلي : نظير ادامه تحصيل، شركت در دوره هائي كه منجر به ارتقاء علمي مي شوند، مطالعه مستمر كتب علمي و....

3.      حيطه هاي شغلي: نظير ارتقاء شغلي، پذيرفت مسؤوليت هاي بيشتر، فراگيري مهارت هاي شغلي جديد و....

4.      حيطه هاي مالي: نظير افزايش در آمد، سرمايه گذاري و ....

5.      حيطه هاي سلامت جسماني: نظير لحاظ كردن ورزش در زندگي روزانه، ترك سيگار، رژيم غذائي و ....

6.      حيطه هاي سلامت روان شناختي: نظير برنامه ريزي جهت رفع ويژگي هاي منفي روانشناختي نظير ضعف در مهارت هاي ارتباطي ، مديريت خشم و... افزايش ويژگي هاي مثبتي نظير شوخ طبعي، مديريت زماني و...

7.      حيطه هاي اجتماعي: نظير فعاليت داوطلبانه در هلال احمر، نهضت سواد آموزي و...

8.      حيطه هاي تفريحي: بازديد از موزه ها، سفر به مناطق جغرافيائي متفاوت و ....

  حال با در نظر گرفتن حيطه هاي فوق وقت آن است كه به چهار سؤال اساسي جواب دهيد :

*سوال يك : چه چيزي شما را ناراحت مي كند ؟

  به هر يك از حيطه هاي فوق در زندگي روزمره فكر كرده و از خود بپرسيد كه آيا در رابطه با آنها احساس بد يا موقعيت دشواري را مشاهده مي كنيد كه مايل باشيد آن را تغيير دهيد. علاوه بر اين ويژگي هاي منفي موضوعاتي هستند كه مي توانيم از آنها به عنوان اهداف اوليه استفاده كنيم.

روزبه دانشجويي است كه فرايند هدفمندي را دنبال مي كند جواب هاي او به سؤال اول عبارتست از:

1.بي تجربگي حرفه اي

2. مشكلات مالي

3. ناتواني در استفاده از منابع انگليسي و اينترنت

4.بي حوصلگي در تعطيلات تابستاني

5. ارتباط محدود با همكلاسي ها

6. نگراني از افزايش آلودگي هاي زيست محيطي در دنيا، لايه اوزن، صلح در جهان و...

 بدين ترتيب نيمي از كار صورت گرفته است و هم اكنون وقت آن است كه احساسات منفي و موقعيت هاي دشوار را در حيطه هاي متعدد زندگي به اهداف مثبت تبديل كنيد. لازم است كه براي هر كدام از آنها حداقل يك هدف عيني و شفاف پيدا كنيد. به اندازه كافي اين اطمينان را بيايد كه هدف در نظر گرفته شده جهت رفع احساس بد يا موقعيت دشوار، شدني خواهد بود.

روزبه سعي كرد كه براي هر يك از احساسات بد يا موقعيت هاي دشوار، هدف مناسبي را بيابد:

 

احساسات بد يا موقعيت هاي دشوار

1.بي تجربگي حرفه اي

2. مشكلات مالي

3. ناتواني در استفاده از منابع انگليسي و اينترنت

4.بي حوصلگي در تعطيلات تابستاني

5. ارتباط محدود با همكلاسي ها

6. نگراني از افزايش آلودگي هاي زيست محيطي در دنيا، لايه اوزن، صلح در جهان و...

هدف مربوطه

1.      كار در يك شركت مرتبط با رشته تحصيلي

2.      پيدا كردن شغل

3.      يك موسسه آموزش زبان انگليسي

4.      يادگيرين واختن تنبور

5.      رفع ويژگي زود رنجي

6.      مديريت يك سازمان بين المللي

 

*سوال دو: به چه موضوعاتي اشتياق داريد؟

شما داراي اين فرصت هستيد كه مجدداً به هشت حيطه مراجعه كرده و ببينيد كه به چه موضوعاتي اشتياق داريد. چه موضوعاتي كيفيت زندگي شما را تغيير مي دهد؟ چه موضوعاتي احساس رضاييتان را افزايش مي دهد؟

 با تأمل عميق تر به حيطه هاي زندگي، روز به موضوعات زير را كشف كرد:

1.تسلط بر تايپ          2. زيارت مكه    3. ادامه تحصيل  4. تبحر در يك ورزش رزمي

*سوال سه: چه روياها يا آرزوهايي داريد؟

مجدداً هشت حيطه را مرور كرده و سعي كنيد كه با استفاده از آنها فهرستز از موضوعات را بنويسيد كه هميشه مي خواسته ايد انجام دهيد، داشته باشيد يا بشويد.  از اينكه در حال حاضر بعضي از روياها يا آرزوهايتان ناممكن يا دور از دسترس به نظر مي رسد نگران نباشد. در اين مرحله صرفاً سعي كنيد كه همه آرزوها و روياهاي خود را به ذهن آوريد.

روياها و آرزوهاي روز به عبارت بودند از:

1.      تاريخدان شدن

2.      نوشتن يك فيلم نامه

3.      داشتن يك باغ در حومه شهر

4.      تأسيس يك سازمان غير دولتي (NGO) جهت آموزش بهداشت به عموم.

*سوال چهار: چه چيزهايي زندگي تان را كمي راحت تر مي كند؟

   براي آخرين بار ، حيطه هاي هشت گانه را جهت يافتن موضوعات كوچي كه مي توانند زندگي شما را راحت تر، لذت بخش تر يا آسان تر كنند، مرور كنيد. جوابگويي به اين سؤال احتمالاً فهرست بلندي را بوجود خواهد آورد. با استفاده از بارش فكري تا حد امكان حداقل سي مورد موضوع بياييد. ممكن است برخي از اين موضوعات گران باشند ولي لازم است كه اكثر آنها ارزان بوده و بهاي چنداني نداشته باشند.

   شايد فكر كردن به سي مورد زياد به نظر برسد ولي اين وقت گذشتن به واسطه يافتن موضوعاتي كه راحتي هاي كوچكي را به زندگي ببخشند، جبران خواهد شد. چيزهاييكه زندگي روزبه را كمي راحت مي كرد عبارت بود از:

1.      كامپيوتر پيشرفته تر

2.      دوچرخه كوهستان

3.      بند ساعت

4.      كورنومتر

5.      كوله پشتي و ....

الف. برش اول

  در اين مرحله انتخاب اوليه اهدافي كه مايل هستيد به به آنها برسيد صورت مي گيرد. در هر زماني لازم است كه شما حداقل بر روي يك هدف دراز مدت، يك هدف ميان مدت و يك هدف كوتاه مدت كار كنيد. به فهرستي كه طي چهار سؤال مرحله اول تهيه كرديد، مراجعه كنيد و چهار هدف بلند مدت (اهدافي كه دستيابي به آنها ماه ها يا سال ها طول مي كشد)، چهار هدف ميان مدت (اهدافي كه دستيابي به آنها هفته ها يا چند ماه طول مي كشد) و چهار هدف كوتاه مدت (كاري كه مي توانيد طي چند روز يا كمتر انجام دهيد) را انتخاب كنيد.

ب. ارزيابي

   حال زمان آن است كه دوازده هدف انتخاب شده مرحله الف را ارزيابي كرده و مناسب ترين آنها را انتخاب كنيد. مي توانيد اهداف خود را اين گونه ارزيابي كنيد. ابتدا شدت اشتياق خود را براي هر دف بر روي يك مقياس ده درجه اي تعيين كنيد. انتخاب يك از ده بدين معني است كه علاقه اي به دنبال كردن آن هدف نداريد. حال آنكه انتخاب ده حاكي از آن است كه براي رسيدن به آن هدف تعهد بالائي را احساس مي كنيد. بدين ترتيب درجه عددي هر يك از اهداف را كنار آن ياد داشت كنيد.

  بعد از مشخص كردن شدت اشتياق براي هر يك از اهداف، لازم است بهائي را كهب راي رسيدن به آن هدف بايد پرداخت كنيد، مشخص شود. براي رسيدن به آن هدف بايد چقدر زمان، تلاش، استرس يا پول صرف شود؟ بهاي مرتبط با هر هدف را بر روي يك مقياس پنج درجه اي (از يك تا پنج) مشخص كنيد. يك به معني حداقل بها و چنج به معني حداكثر زمان، تلاش، پول و يا ديگر موارد براي رسيدن به هدف است. درجه بهاي هرهدف را با رنگ هاي متفاوت در كنار هر هدف ياد داشت كنيد. بعد از انجام اين قسمت به عوامل سد كننده بپردازيد. اين عوامل موانع مهمي هستند كه در مسير دستيابي به هدف قرار دارند. براي مثال مي توان به نياز به تحصيلات بالاتر، آموزش بيشتر يا افراد ديگر اشاره كرد. عوامل سد كننده هر هدف را بر روي يك مقياس پنج درجه اي مشخص كنيد. در اينم مقياس نيز، يك به معني حداقل عوامل سد كننده و پنج به معني موانع عمده است.

   حال به دوازده هدف انتخاب شده خود دقت كنيد. هم اكنون بايد براي هر هدف سه مقياس داشته باشيد. شدت اشتياق، بها و عوامل سد كننده يك راه مناسب براي ارزيابي هر هدف عبارت است از تفريق شدت اشتياق از جمع بها و عوامل سد كننده براي مثال به آرزوي داشتن باغ روزبه مي پردازيم. شدت اشتياق او، شش ولي درجه بها چهار و عوامل سد كننده نيز چهار بود. بدين ترتيب عدد 2 . حاكي از آن است كه به احتمال زياد ساخت يك باغ ميسر نخواهد بود. به عبارتي هزينه و عوامل سد كننده اين هدف بيش از شدت اشتياق براي آن است.

   با استفاده از اين فرمول سعي كنيد هر يك از اهداف خود را تحليل كنيد. بدين ترتيب، هر هدفي كه داراي عدد مثبت باشد، دارايش انس دستيابي هم خواهد بود. واضح است كه هر چه اين عدد بزرگتر باشد، شانس دستيابي هم بيشتر خواهد بود.

  وقتي كه فرايند ارزيابي را به پايان رسانديد، از هر يك از اهداف بلند مدت، ميان مدت و كوتاه مدت دوره يك هدف را (كه داراي بالاترين عدد است) دايره بكشيد. در اين مرحله است كه شما تغيير در زندگي را آغاز كرده ايد.

مرحله سوم: عيني كردن اهداف

   طي مرحله سوم است كه مشخص مي كنيد آن هدف چگونه، كجا، كي و به كمك چه كساني ميسر خواهد بود. برخي از اين موارد آسان هستند. براي مثال براي دستيابي به اهدفا كوتاه مدت كافي است. كه تاريخ و زمان مربوطه در دفترچه برنامه هايتان ياد داشت شود. براي مثال، (چهارشنبه، دوم مرداد ماه ساعت پنج بعدازظهر، خريد بند ساعت (يا) شنبه پنجم آبان، ساعت چهار بعدازظهر، مسابقه فوتبال پيروزي و صبا باتري شما بايد سعي كنيد كه در هر هفته حداقل يك هدف كوتاه مدت را انجام دهيد. انجام اهداف كوتاه مدت آسان موجب تقويت شما شده و مي تواند منجر به تكان دادن شما براي اهداف بزرگتر گردد.

   اهداف ميان مدت و بلند مدت نياز به برنامه ريزي بيشتري دارد. در اين زمينه، روش زير شايد به شما كمك كند.

*ساخت فيلم هاي ذهني

  اين تكنيك به شما اجازه مي دهد دستيابي به يك هدف را تصور كرده و سپس قدم هاي عيني كه براي رسيدن به آن برداشته ايد مرور كنيد. براي ساخت فيلم هاي ذهني.

     1.جاي ساكتي را پيدا كرده و موقعيتي را فراهم كنيد كه به لحاظ جسمي و رواني احساس راحتي كنيد چند نفس عميق ديافراگم بكشيد. با هر بازدم سعي كنيد كه حس آرميدگي جسماني را در خود ايجاد كنيد.

   2. چشمان خود را بسته و به ذهن خود اجازه دهيد كه منفعل و پذيرا شود.

   3. يك صفحه تلويزيون را در نظر آوريد. خود را بر روي صفحه تلويزيون در يك فيلم ويدئويي در نظر بگيريد كه با موفقيت به هدف خود رسيده ايد. با دقت به خود نگاه كرده و به صحبت هاي خود گوش دهيد.

   4. به مدت ده ثانيه فيلم را به عقب ببريد. آنچه را كه منجر به انجام موفقيت آميز هدف شد، نگاه كرده و بشنويد. اگر بعد از اين ده ثانيه تصوير روشني به ذهن شما نيامد، نفس عميقي كشيده، خود را شل كرده و به پايان فيلم برگرديد. يك بار ديگر به مدت ده ثانيه، فيلم را به عقب برگردانيد. اين عمل را تا زماني كه تصاوير روشن قدم هاي معطوف به انجام هدف به ذهنتان نيامد، ادماه دهيد.

   5. از خود بپرسيد « آيا براي دستيابي به هدف، براي من ممكن است كه اين قدم ها را بردارم؟ » اگر مي خواهيد كه واقعاً به هدف خود برسيد، شايد مجبور باشيد كارهاي جديدي انجام دهيد، كارهائي كه براي شما مرسوم نبوده اند، اگر مي توانيد قدم هاي ضروري را مشاهده كنيد به اين مرحله ادامه دهيد. اگر نمي توانيد، به صفحه تلويزيون برگشته و يك فيلم ويدئويي ديگر را نگاه كنيد.

   6. حال وارد فيلم ويدئويي شويد. تصاوير و صحنه هائي را كه منجر به دستيابي به هدف مي شود را كاملاً احساس كنيد. خود را در اين حال تصور كنيد كه تمامي مراحل رسيدن به هدف را انجام مي دهيد، آنچه كه مي گوئيد و آنچه كه تجربه مي كنيد.

*فهرست كردن مراحل

     حال كه با تصوير سازي ، انجام موفقيت آميز هدف توسط خودتان را مشاهد كرديد، وقت آن است كه مراحل را يادداشت كنيد. در ابتدا، عناصر مشخص و عيني هدف خود را ياد داشت كنيد. سپس مراحل را با توجه به يك چارچوب زماني جهت انجام فعاليت، فهرست كنيد. ببينيم كه روزبه چگونه اين مرحله را در رابطه با (تسلط برتايپ) به كار گرفت:

      من مي خواهم تمام روزهاي پنج شنبه و به علاوه بعدازظهر روزهاي دوشنبه و سه شنبه  ازساعت 19 17 را صرف ياد گرفتن تايپ كنم.

مراحل (شامل چارچوب زماني) :

1.      بيدار شدن به موقع از خواب در روزهاي پنج شنبه رأس ساعت 7صبح

2.      نرفتن به كتابخانه در بعدازظهرهاي دوشنبه

3.      ترك دانشكده در ساعت 12 بعدازظهر براي رسيدن به موقع به خانه

4.      هماهنگي با خواهرم براي استفاده از كاميوتر توسط من طي زمان هاي تعيين شده

قطعاً برخي از اهداف مسلتزم مراحل بيشتري است ولي در هر صورت به اين نكته توجه كنيد كه مراحل بايد مشخص، عيني و رفتاري باشند.

مرحله چهارم: تعهد

  با گفتن مراحل دستيابي به هدف به يكي از دوستان يا اعضاء خانواده، خود را متعهد كنيد. چارچوب زماني هر مرحله را توضيح دهيد و هر هفته گزارش پيشرفت خود به سمت هدف را به او ارائه دهيد حتي در صورت تمايل مي توانيد اهداف كوتاه مدت خود را نيز گسترش دهيد. از دوست يا عضو خانواده خود بخواهيد كه حداقل يكبار در هفته از شما گزارش بخواهد.

مرحله پنجم  : اجرا

 بدين ترتيب شما داراي مجموعه اي از اهداف كوتاه مدت، ميان مدت و بلند مدت هستيد كه تكليف خودتان را با آنها مي دانيد چرا كه براي رسيدن به آنها داراي يك برنامه مشخص با چارچوب زماني روشن هستيد ولي فراموش نكنيد كه شما اين مراحل را بر روي كاغذ مي نويسيد نه بر روي سنگ، بدين معني كه وقتي شروع به اجراء كرديد شايد متوجه شويد كه لازم است تغييراتي لحاظ شود. انعطاف پذيري عاملي است كه به شما كمك مي كند با ترميم و تصحيح مراحل، احتمال رسيدن به هدف را افزايش دهيد.

   اين امكان وجود دارد كه شما بنا به عللي بسيار رايج نتوانيد به اهداف خود برسيد. اين علل عبارتند از: برنامه ريزي ناصحيح، اطلاعات ناكافي، مديريت زماني ضعيف، اهداف غير واقع بينانه، ترس از شكست وترس از موفقيت.

   فراموش نكنيم كه (اگر زندگي چيزهاي زيادي را به افراد نمي دهد، عمده دليلش آن است كه چيزهاي زيادي را نخواسته اند). و نكته مهمتر اينكه:

           گويند سنگ لعل شود در مقام صبر                 آري شود وليك به خون جگر شود


تعداد بازديد اين صفحه: 6407
ديگر بخش ها درباره دانشگاه قم سامانه هاپيوندهاي مفيدارتباط با ما
آدرس پستي: قم - بلوار الغدير - بعد از شهرك قدس - دانشگاه قم
كدپستي: 3716146611
تلفن : 32103000- 025
فكس : 32854499- 025
پست الكترونيكي:
خانه | بازگشت | حريم خصوصي كاربران |
Guest (Qomuniguest)

معاونت فرهنگي - دانشگاه قم
مجری سایت : شرکت سیگما